ครัว ’นวัตกิน’ : ไข่เจียวน้ำผึ้ง.
ลองกิน (จานง่ายๆ) อย่างคนโรมัน
—–
วันนี้นวัตกินขอแนะนำ ครัว ‘นวัตกิน’ ซึ่งเป็นคอลัมน์ใหม่ที่ว่าด้วย “สูตรทำอาหารง่ายๆ” และ “เรื่องราวที่รายล้อมอาหารเหล่านั้น” ครับ
เพราะว่าด้วยเรื่องอาหารแล้ว ส่วนใหญ่พวกเรามักจะนึกถึงเรื่องรสชาติความอร่อยกันเป็นหลัก ซึ่งความอร่อยนั้นก็ดันเป็น “ประสบการณ์เฉพาะตัว” และรสนิยมส่วนตัว ซึ่งไม่อาจตัดสินได้ซะด้วย (แต่เราก็ชอบตัดสินกัน-โดยเฉพาะในรายการประกวดทำอาหารเนอะ)
ดังนั้น เราจึงขอนำอีกมุมหนึ่ง นั่นคือนำเรื่องราวรายล้อมที่มีอยู่รอบๆ อาหารชนิดต่างๆ มาเล่าให้ฟังพร้อมสูตรง่ายๆ ในการทำอาหารชนิดนั้นครับ
ทั้งนี้ก็เพื่อให้การทำอาหารในบ้านของเรานั้นเป็นเรื่องของกิจกรรมง่ายๆ สนุกๆ และการทดลองทำอาหารง่ายๆ โดยมุ่งไปที่การได้รู้จักเรื่องราวของมันมากขึ้น
แทนที่จะเน้นไปที่สูตรความอร่อยเพียงอย่างเดียว หรืออาจจะเรียกว่า “ทำไป รู้ไป เล่าไป ลองไป” อะไรทำนองนั้นก็ได้
ครับ , วันนี้ครัว ‘นวัตกิน’ จึงนำเมนูง่ายๆ แบบ “ไข่เจียว” (ที่เป็นเมนูประหลาด เพราะแม้จะเป็นหนึ่งในเมนูสิ้นคิด-แต่มันก็กลับอร่อยเสมอ) มาฝากเป็นการประเดิม
แต่..ไข่เจียวที่ว่านี้ ไม่ใช่ไข่เจียวปกตินะครับ มันเป็นไข่เจียวโรมัน หรือไข่เจียวโบราณแบบที่คนโรมันในอดีตเขาทำกินกันต่างหาก
มาลองดูว่า “คนโรมัน” เขากินอะไรกัน..และก็มาลองทำ “ไข่เจียวน้ำผึ้ง” ของพวกเขากินกันเล่นๆ อย่างที่เขาบอกว่า When in Rome do as the romans do กันครับ
———-
“คนโรมันกินอะไร”
พูดถึง “โรมัน” หลายคนคงนึกภาพจักรวรรดิอันยิ่งใหญ่ เกรียงไกร ผู้คนมากหน้าหลายตา เมืองที่อึกทึกคึกคักไปด้วยกิจกรรมน้อยใหญ่ มีทหารโรมันสวมเกราะเดินเป็นแถวมีระเบียบวินัย อาคารรัฐบาล วิหารเทพ และสิ่งปลูกสร้างน้อยใหญ่ที่ล้วนแต่โอ่อ่าโอฬาร อย่างที่เคยเห็นกันในหนังหรือสารคดีนะครับ
แต่พอถามว่าคนโรมันกินอะไร…?
ก็อาจจะนิ่งๆ กันไปนิดนึงเนอะ
นั่นสิครับ เขากินอะไรกัน ในหนังก็เห็นผ่านๆ บางเรื่องไม่ได้เน้นเสียด้วย อย่างมากก็แค่ผลไม้วางอยู่บนถาด มีโถใส่อะไรเป็นน้ำๆ ดูเหมือนไวน์…หรือเปล่า? แล้วเขาไม่กินเนื้อสัตว์หรือผักกันบ้างหรือ? หรือยังไง?
แต่ก็..เคยได้ยินมาเหมือนกันนะว่า คนโรมันกินหนู ลิ้นนกยูง โหนกอูฐ สมองแกะ ยีราฟ และนกฟลามิงโกด้วย
เขากินแปลกประหลาดแบบนั้นกันจริงๆ หรือ? หรือเป็นเพียงเรื่องเล่าขานให้ดูน่าเกรงขาม ?
ครับ , วันนี้จะเล่าให้ฟังว่าคนโบราณในกาลก่อนอย่าง “คนโรมัน” นั้น โดยวิถีชีวิตแล้ว พวกเขาดื่มและทานอาหารแบบไหนกันแน่
—-
สำหรับชาวโรมันที่เป็นสามัญชนคนธรรมดา ที่เรียกว่าพวกพลีเบียน (the plebeians) อาหารหลักๆ ก็เป็นข้าวสาลีต้มคล้ายๆ โจ๊ก แต่งกลิ่นด้วยสมุนไพรหรือเครื่องเทศ หรือบางทีก็ใส่เนื้อสัตว์ลงไปด้วย
ที่บอกว่าบางทีก็เพราะส่วนใหญ่ชาวบ้านไม่ค่อยมีโอกาสได้กินเนื้อสัตว์สักเท่าไหร่ ถ้าไม่ใช่จำพวกไข่หรือกุ้งปลาตัวเล็กๆ ที่หาได้ง่ายกว่าสัตว์ใหญ่อย่างวัว แพะ แกะ หมู ซึ่งพวกนั้นส่วนใหญ่เป็นอาหารของคนมีฐานะร่ำรวย ที่เรียกว่าพวกพาตริเชียน (the patricians) หรืออาหารสำหรับงานเลี้ยงฉลองที่ต้องใหญ่จริงๆ ถึงจะมีให้กินครับ
อาหารของชาวโรมันที่เป็นคนธรรมดาๆ นั้นอาศัยหลักใกล้ชิดธรรมชาติ นั่นคือ มีอะไรที่หาได้ง่ายๆ ในท้องถิ่นก็กินอย่างนั้นไป อันที่จริงจะบอกว่าคนโรมันกินอาหารประจำวันซ้ำๆ เพียงไม่กี่อย่าง ก็ไม่น่าจะผิดเท่าไหร่
ส่วน “อาหารพิเศษ” หรืออาหารต่างถิ่นจากแดนไกลจะมีได้ก็เฉพาะบางโอกาส หรือบางกลุ่มคนในสังคมเท่านั้นที่นานๆ จะได้กินของที่มาจากต่างแดน
เช่น เมืองปอมเปอีนั้นมีหลักฐานว่ามีร้านขายอาหารข้างถนน ที่เรียกว่า เทอร์โมโพลิอุม (thermopolium) ร้านแบบนี้คือร้านอาหารชนิดที่ไม่มีโต๊ะเก้าอี้ให้นั่ง แต่ขายแล้วให้ยืนกินกันตรงนั้นเลย อาหารก็หลากหลายขายกันร้อนๆ ว่ากันว่าในร้านพวกนี้จะมีหอยนางรมสดๆ และอาหารทะเลจากเมืองชายฝั่งทะเลมาจำหน่าย
โดยนิสัยและความจำเป็นนั้น คนโรมันถือเป็นคนที่มีพฤติกรรม “กินอาหารนอกบ้าน” กันเป็นส่วนใหญ่ ที่เป็นอย่างนั้นไม่ใช่ว่าพวกเขาร่ำรวยนะครับ แต่คนส่วนใหญ่นั้น ถ้าไม่มีฐานะดีจริง ครัวในบ้านพวกเขาจะเล็กมาก และไม่น่าทำอาหารกินเองสักเท่าไหร่เพราะความเสี่ยงที่จะเกิดไฟไหม้มีสูง
ยิ่งคนฐานะไม่ดีบางกลุ่มที่ต้องรีบเร่งตื่นเช้าไปทำงานก็ยิ่งไม่มีเวลาทำหรือกินอาหารที่บ้าน พวกเขาจึงต้องฝากท้องไว้กับร้านอาหารริมทาง
—-
ในตำราอาหารของอาพิคุส (Apicus) พ่อครัวชื่อดังสมัยโรมัน (ข้อเขียนของเขายังตกทอดมาถึงปัจจุบัน) ทำให้เรารู้ว่า อาหารของคนโรมันที่น่าจะเป็นคนมีฐานะสักหน่อยนั้น ประกอบด้วย อาหารจานหลัก ได้แก่ ไข่กับน้ำผึ้ง หนูดอร์เมาส์ (ที่จริงมันเป็นกระรอกตัวเล็กๆ) ยัดไส้ย่างหรือต้มให้สุก สเต๊กทูน่า (อันนี้เข้าท่า) โดยมีชีสชนิดเนื้อแข็งทอดกินเป็นของแกล้ม
เมื่ออิ่มหนำแล้วก็ล้างปากด้วย “ลิบุม” (Libum) หรือชีสเค้กแบบโรมันโบราณที่ปกติทำไว้ถวายเทพประจำบ้าน และบางทีก็จะมีการกินผลไม้อย่างลูกมะกอก องุ่น ลูกแพร์ ลูกมะเดื่อฝรั่ง (ลูกฟิก)
แต่แม้จะเป็นอาหารประเภทอะไรก็ตาม สิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับคนโรมันก็คือ “ไวน์” ครับ
พวกเขาดื่มไวน์กันในชีวิตประจำวัน โดยไวน์ที่ชาวโรมัน รวมทั้งชาวกรีกและชาวยิวต่างดื่มนั้นจะเป็นไวน์ที่เจือจางด้วยน้ำ เป็นเช่นนั้นเพราะถ้าดื่มไวน์ที่มีแอลกอฮอล์สูงจะทำให้เมาขาดสติได้ จึงต้องใช้น้ำเจือจาง บางทีก็เติมน้ำผึ้งให้รสดีขึ้น ขณะที่ไวน์ชาวบ้านก็อาจไม่ได้พิถีพิถันในการทำมากนัก บ่อยครั้งที่ไวน์เกิดเปรี้ยวกลายเป็นน้ำส้มสายชูขึ้นมาก็มี
—-
เอาล่ะ, ได้เห็นภาพอาหารการกินของคนโรมันพอหอมปากหอมคอแล้ว วันนี้ เพื่อให้เข้ากับบรรยากาศโรมันๆ เรามาทำอาหารของคนโรมันที่มีอันจะกินกันเล่นๆ ดีกว่า อาหารที่ว่าคือ “ไข่เจียวน้ำผึ้ง” ครับ
“ไข่เจียวโรมัน” (ไข่เจียวน้ำผึ้ง)
น้ำผึ้ง 3 ช้อนโต๊ะ
ไข่ 4 ฟอง
นม 275 มิลลิลิตร
เนย 25 กรัม
น้ำมันมะกอก 1 ช้อนโต๊ะ
พริกไทยดำป่น 1 หยิบมือ (หรือตามชอบ)
1. ใช้เตาฟืน (ถ้าเป็นไปได้ เพื่อให้ได้กลิ่นกระทะเตาถ่าน)
2. ตีไข่กับนม และ น้ำมันมะกอกให้เข้ากัน
3. เทน้ำมันมะกอกอีกเล็กน้อยลงในกระทะก้นแบน ตั้งไฟให้ร้อน พอน้ำมันเดือด เทไข่ที่ตีไว้ลงไป
4. ใช้ส้อมกวนส่วนผสมในกระทะเบาๆ
5. กลับอีกด้านให้สุกทั่ว พับครึ่งแล้วตักใส่จาน
6. เทน้ำผึ้งใส่กระทะตั้งไฟให้ร้อน ตักราดลงบนไข่ที่พับไว้ในจาน แล้วพับไข่อีกครั้งหนึ่ง ตัดเป็นชิ้นหนาๆ
7. โรยพริกไทยดำป่นแล้วเสิร์ฟ
และเพื่อให้ได้บรรยากาศขำๆ..ก็ทานพร้อมไวน์ซักแก้ว และดูซีรีย์โรมันกันไปด้วยครับ
แล้วพบกับ ครัว ‘นวัตกิน’ และเรื่องราวรายล้อมตำราอาหารกันใหม่คราวหน้าครับ
แหล่งอ้างอิง
http://www.gypzyworld.com/article/view/782
https://www.ranker.com/…/weird-foods-in-ancien…/carly-silver